ศิวนาฏราช
ศิวนาฏราช คือพระศิวะทรงฟ้อนรำ เชื่อกันว่าการร่ายรำของพระองค์เป็นการสร้างและการทำลายโลกไปพร้อมกันหากพระองค์ร่ายรำด้วยท่วงทำนองที่ดีโลกก็จะอยู่ด้วยความสงบสุขแต่หากทรงร่ายรำด้วยจังหวะที่ร้อนแรงด้วยความพิโรธก็จะทำให้โลกต้องพบกับภัยพิบัติจนถึงขั้นทำลายโลกให้พินาศ ลงได้ มนุษย์จึงจำเป็นต้องกราบไหว้บูชา สวดสรรเสริญอ้อนวอนและบวงสรวงสังเวยให้พระองค์พอพระทัย เพื่อที่พระองค์จะได้ประทานพรและความสงบสุขมาให้
โยคุทักษิณามูรติ
โยคะทักษิณามูรติ หมายถึง พระศิวะในภาคของมหาโยคีผู้ยิ่งใหญ่เหนือสภาพทั้งปวงเป็นผู้ให้และทรงไว้ซึ่งธรรมปัญญา ญาน สมาธิ โยคะ ปรัชญา และดนตรี สามารถรักษาโรคภัยไข้เจ็บได้ด้วยมนต์ ภาพนี้สลักไว้ที่หน้าบันของซุ้มประตูด้านทิศตะวันออก พระศิวะในร่างฤาษีทรงผมแบบชฏามงกุฎ ถือประคำในพระหัตถ์ขวา แวดล้อมด้วยบริวาร เบื้องล่างมีรูปบุคคลน่าจะหมายถึงผู้บาดเจ็บพระศิวะ หรือพระอิศวร เป็นเทพเจ้าผู้ยิ่งใหญ่ 1 ใน 3 องค์ ได้แก่ พระศิวะ พระวิษณุ และพระพรหม หรือตรีมูรติของศาสนาฮินดู พระศิซะมีวิมานที่ประทับบนเขาไกรลาส พระชายาชื่อพระอุมา มีพระโอรส 2 องค์ คือ พระคเณศ และพระกสันทะ พระศิวะเป็นเทพผู้ทำลายโลกในกรณีที่โลกเสื่อมทรามถึงที่สุดเพื่อจะได้สร้างโลกใหม่ขึ้น
ภาพที่ปรากฎของพระศิวะมีสองลักษระได้แก่รูปมนุษย์และสัญลักษณ์ ภาพที่เป็นมนุษย์มักมีพระเนตรที่สามอยู่กลางพระนลาฏ พระเกศาเกล้าเป็นชฎามงกุฎมีพระจันทร์เสี้ยวประดับ ทรงตรีศูล บางครั้งก็ทรงถือดอกบัว บัณเฑาะว์ ภาพที่เป็นสัญลักษณ์ได้แก่ศิวลึงค์ซึ่งในศาสนาฮินดูลัทธิไศวนิกายหมายถึงองค์พระศิวะ ภาพที่ปรากฎของพระศิวะที่ปราสาทพนมรุ้งมีทั้งประติมากรรมลอยตัว และประติมากรรมนูนต่ำซึ่งจะเป็นภาพเล่าเรื่อง
